چه خبر از کرونا؟

دیروز ۳ شهریور ۱۴۰۰ روند شیوع کرونا در ایران به حد وخیمی رسید. در همین خصوص مقایسه متغیرهای کرونایی نشان می‌دهد دراین روزها مرگ ومیر کرونا ۳۱ درصد بیشتر از هند بوده و ابتلای به این ویروس حداقل دو برابر ابتلا در کشور های عراق و ترکیه بوده است.

در روزهای اخیر داده های آماری ایران راوی جهشی بزرگ در متغیرهای نگران کننده بیماری کرونا بوده اند.

در همین رابطه اکنون در میانه پنجمین موج ثبت شده از ویروس کرونایی در کشور، شاهد رکوردهایی بی سابقه در ۱۸ ماه شیوع این ویروس هستیم.

اتفاقی که در مرداد ماه منجر به فوت تقریبا ۱۴ هزار نفر در ایران شده و قله های آماری درج شده از متغیرهایی نظیر ابتلا، فوت و بستری روزانه را ارتقا بخشید.

این در حالی است که بسط بررسی های آماری به سایر کشورهای اطراف ایران نشان می‌دهد شرایط به نسبت هند عراق و ترکیه، وخیم تر از قبل شده است.

سبقت آمارهای کرونایی ایران از هند

در روزهای ابتدایی سال ۱۴۰۰ شمار مبتلایان در کشور هند به طور میانگین برابر با ۵۳ هزار نفر بوده و این رقم در ایران معادل با ۷ هزار و ۵۰۰ نفر به ثبت رسیده بود. یعنی درآن ایام ابتلا در کشور هند تقریبا ۷ برابر ایران بوده است.

روند افزایشی ابتلا در هند سبب شد تا در روزهای میانی بهار سرایت بیماری به بالاترین میزان خود در سال ۱۴۰۰ رسیده و تا سطح ۳۹۰ هزار نفر در هر روز ارتقا یابد. در آن موعد ابتلای روزانه ایران به طور میانگین ۵ درصد شیوع هند بوده و تقریبا معادل با ۱۷ هزار و ۷۰۰ نفر به ثبت رسیده بود.

این میزان فاصله چند روزی بیشتری دوام نیاورد. باشروع تابستان و اوج گیری موج پنجم کرونایی در ایران، ابتلای روزانه کرونا روندی صعودی در کشور پیدا کرده و تا سطح میانگین ۳۹ هزار نفر در روزهای پایانی مرداد ماه افزایش پیدا کرد. این در حالی بود که آمارهای کرونایی هند در شاخه ابتلا با شیبی تند در حال کاهش بوده و درنهایت از قله خود به حدی کمتر از ابتلای روزانه در ایران رسید.

طبق آمار وزارت بهداشت و درمان اکنون در روز ۳ شهریور ۳۹ هزار و ۹۸۳ نفر به ویروس کرونا مبتلا شده و به طور میانگین ۵.۵ درصد بیشتر ازاین شاخص در هند به ثبت رسیده است.

روند بیماری در متغیر مرگ ومیر کرونا نیز مسیری مشابه را پشت گذاشته است.

آمار مرگ ومیر کرونا در روز سوم شهریور در ایران بنابر اعلام وزارت بهداشت و درمان معادل با ۶۶۵ نفر بوده است. روند میانگین هفت روزه مرگ ومیر در این مدت نیز نشان میدهد در روزهای اخیر به طور متوسط روزی ۶۱۸ نفر جان خود را بر سر ابتلا به کرونا از دست داده اند.

در مقایسه این آمارها مشاهده می شود شدت فوتی های بیماری کرونا اکنون در ایران ۳۱ درصد بیشتر از هند است.

این در حالی است که در میانه بهار زمانی که هند روزهای پرابتلای خود را پشت سر می گذاشت آمار مرگ ومیر ایران تنها ۵ درصد از فوتی های هند بود.

اما این مقایسه با دو کشور عراق و ترکیه که با توجه به مجاورت و همسایگی و سایر ارتباطات از نزدیکی بیشتری با ایران برخوردار هستند چه شواهدی را نشان میدهد؟

کرونای ایران وخیم تر از عراق و ترکیه

در بررسی آمارهای کرونایی ایران و دو همسایه پر ابتلای دیگر خود در روزهای سال جدید شمسی مشاهده می شود شاخص ابتلا مسیری پرفراز و نشیب را سپری کرده است.

مقایسه آمارهای روزانه ابتلا در این سه کشور نشان میدهد همواره ابتلای روزانه در سال ۱۴۰۰ بیشتر از کشورعراق بوده است. در ترکیه نیز با کنترل این بیماری روند ابتلا از سطح ۶۰ هزار نفر در میانه بهار اکنون به نصف ابتلای روزانه ایران رسیده وهمچنان مسیری کاهشی دارد.

این در حالی است که روند ابتلا در ایران مسیری افزایشی داشته و اکنون بالاتر از دو همسایه غرب و شمال غربی خود قرار دارد.

در تابلوی فوتی های روزانه کرونا در این سه کشور شرایط وخیم تر از ابتلا است. در این مقایسه مشاهده می شود به جز روزهای ابتدایی و انتهایی بهار در مابقی ایام سال ۱۴۰۰ میانگین مرگ و میر ایران از ترکیه و عراق بالاتر بوده است. در همین خصوص در روزهای اخیر میانگین فوتی های روزانه کرونایی برابر با ۶۱۵ نفر بوده که سه برابر متغیر سیاه کرونا در عراق و دو برابر فوتی های کشور ترکیه بوده است.

از سوی دیگر دربررسی میزان هر شاخص به نسبت جمعیت مشخص می شود فراوانی متغیر های کرونایی به تناسب تعداد افراد هر کشور چه تغییراتی را به ثبت رسانده است.

احتمال مرگ و میر بالای ایران در مقایسه با هند و..

طبق آمارهای وزارت بهداشت و درمان در روزهای اخیر به طور میانگین از هر یک میلیون ایرانی ۷ نفر جان خود را بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست داده اند. این در حالی است که این متغیر در کشورهای هند، عراق و ترکیه به مراتب بالاتر بوده است.

خوانشی دیگر از این شاخص می تواند بیانگر احتمال مرگ ومیر کرونا در هر کشور باشد. این احتمال برای هند از هر یک میلیون نفر ۰.۳ نفر و برای عراق و ترکیه به ترتیب ۱.۸ و ۲.۵ نفر بوده است./اقتصادنیوز
ایران در آستانه ورود به پیک ششم کرونا؟
باشگاه خبرنگاران جوان : یونسیان با اشاره به اینکه اگر نتوانیم جمعیت واکسیناسیون را تا ۶۰ درصد برسانیم، نگران موج ششم هستیم اظهار کرد: موج مثل بازی شطرنج است تا طرف مقابل حرکت نکند شما نمی‌توانید حرکت خودتان را پیش‌بینی کنید، شعار سازمان جهانی بهداشت خیلی شفاف است اگر می‌خواهید خودتان مبتلا نشوید باید همسایه خودتان را مصون کنید.
ایران در آستانه ورود به پیک ششم کرونا؟

یونسیان متخصص اپیدمیولوژی و قانعی دبیر کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به بررسی آخرین خبر‌ها از کرونا پرداختند.

یونسیان متخصص اپیدمیولوژی با اشاره به اینکه کشور ما به لحاظ جغرافیایی و تنوع قومیتی کشوری بزرگ محسوب می‌شود لذا برای کل کشور نمی‌توان نسخه واحدی پیچید گفت: بر اساس گزارشات دریافتی در نوار جنوبی کشور استان‌های بوشهر، سیستان و بلوچستان، کرمان و در نوار شمالی اردبیل، مازندران گیلان، گلستان و همچنین تهران، یزد و سمنان از نظر تعداد بستری‌های جدید قله را پشت سر گذاشته اند.

وی با اشاره به اینکه در غرب و شمال غرب کشور هنوز آثاری از کاهش تعداد مبتلایان مشاهده نشده است افزود: ممکن است این سوال پیش آید که هنوز چرا مرگ‌ها افزایش دارد؟ باید اذعان داشت که افزایش و کاهش مرگ با حدود دو هفته تاخیر بعد از بستری خود را نشان می‌دهد، در مجموع روند نزولی است امیدواریم این روند در استان‌های دیگر هم ادامه پیدا کند.
بعد از اعلام تعطیلی ها جمعیت زیادی جا به جا شدند

یونسیان با اشاره به اینکه زمانی که تعطیلات سراسری مطرح بود همکارانم بیان کردند که تعطیلی اگر می‌خواهد صورت بگیرد حتما باید مقدمات آن فراهم شود تا بتواند مثبت واقع شود افزود: زمانی که تعطیلات را اعلام کردند، متأسفانه جمعیت زیادی جابه جا شدند، امیدواریم که در این رابطه اتفاق خاصی صورت نگیرد.

این متخصص اپیدمیولوژی با اشاره به اینکه تعداد مرگ به اعضای هر یک میلیون نفر است ادامه داد: در موج سوم تعداد مرگ به ازای هر یک میلیون نفر ۶ نفر بود، در موج پنجم به حدود ۷ نفر رسید.

وی با اشاره به اینکه کشندگی ویروس بیشتر از کشندگی موج‌های قبلی نیست اضافه کرد: تعداد موارد بالا رفته است و لذا جمعیت بیشتری مبتلا شدند و طبیعتاً آمار فوتی‌ها هم نیز افزایش پیدا می‌کند، وقتی تعداد بیمار بالا می‌رود سریع بیمارستان‌ها اشباع می‌شود، متاسفانه با خستگی پرسنل، کادر درمان و پزشکی مواجه هستیم و امیدواریم که این تعطیلی‌ها تاثیر بدی بر روند مبتلایان و مرگ و میر نگذاشته باشد.

یونسیان با اشاره به اینکه اگر نتوانیم جمعیت واکسیناسیون را تا ۶۰ درصد برسانیم، نگران موج ششم هستیم اظهار کرد: موج مثل بازی شطرنج است تا طرف مقابل حرکت نکند شما نمی‌توانید حرکت خودتان را پیش‌بینی کنید، شعار سازمان جهانی بهداشت خیلی شفاف است اگر می‌خواهید خودتان مبتلا نشوید باید همسایه خودتان را مصون کنید.

این متخصص اپیدمیولوژی تصریح کرد: اینکه لمدا چه زمانی وارد کشور می‌شود نمی‌توان پیش‌بینی کرد، این مسئله بستگی به تحرکات جمعیتی بین‌المللی و میزان واکسیناسیون کشور‌های اطراف دارد لذا شرق و غرب ما وضعیت واکسیناسیون مناسبی ندارند و احتمالا ورود لمدا اجتناب‌ناپذیر است.

وی با اشاره به شاخص نرخ بازتولید موثر اظهار کرد: در شرایط فعلی هر یک نفر چند نفر را درگیر می‌کند، هر وقت اقدام به کنترل بیماری کردیم هر یک نفر، یک نفر دیگر را درگیر کرده است، به ازای هر یک بیمار باید حداقل ۳۰ تست انجام شود، در حالی است که در کشور ما عمدتاً از ۱۰ نفر افزایش نیافته است، قبل از پیک پنجم به ۱۶ تست در روز رسیده بودیم، از هر دو نفر که تست انجام دادیم یک نفر مبتلا بود.

یونسیان اضافه کرد: موثرترین راه، روش‌های پیشگیری فردی است، باید کاری کنیم که بدون اینکه افراد نیاز به انجام کاری باشند محافظت شوند، کسانی که دو دز واکسن دریافت کردند متاسفانه جمعیتشان به ۴ درصد هم نرسیده است، حدود ۱۰۰ کشور دنیا از نظر نسبت واکسیناسیون از ما بالا‌تر هستند.

این متخصص اپیدمیولوژی با اشاره به اینکه یکی از دلایل افت مرگ و میر این است که جمعیت به شدت آسیب پذیر را واکسینه کرده‌ایم و سنین مسن یا مبتلا شده‌اند و یا واکسن دریافت کرده اند گفت: اگر نتوانیم واکسیناسیون را به سرعت به حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد برسانیم نگران موج ششم خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه برای موج پنجم واکسیناسیون کشور ما تاثیری بر مبتلایان نداشت افزود: موج ششم قابل پیش‌بینی نیست اینکه لامبدا کی وارد کشور می‌شود و کی در کشور غالب می‌شود مشخص نیست، این در حالی است که اکنون دلتا سویه قالب در دنیا است، لذا سویه‌هایی که امکان بقای ویروس را افزایش می‌دهد را باید مورد توجه قرار دهیم، دلتا برای ویروس مطلوب بود، باید تصور کنیم که لامبدا وارد کشور خواهد شد، اما هنوز سازمان بهداشت جهانی آن را نگران کننده اعلام نکرده است و اگر قرار باشد در حد دلتا هم کشندگی و مرگ و میر داشته باشد ممکن است در مورد‌های بعدی با آن روبه‌رو شویم.
نباید به فکر دز یادآور باشیم

یونسیان ادامه داد: فکر دز یادآور نباید باشیم، همه افراد جامعه دو دز را باید دریافت کنند، شعار سازمان جهانی بهداشت شفافیت است لذا پرسنل بهداشت و درمان را اگر میخواهیم محافظت کنیم اول باید تمامی افراد جامعه دو دز واکسن را دریافت کنند، و سپس به فکر دز یادآور باشیم، اگر ۷۰ درصد جمعیت را واکسینه کرده بودیم می‌توانستیم صحبت از دز یادآور کنیم این در حالی است که تنها ۴ درصد جمعیت دو دز واکسن را دریافت کردند.

وی اظهار کرد: کادر پزشکی و درمان در صورتی محافظت خواهند شد که ۷۰ درصد جمعیت دو دز واکسن را دریافت کنند، کشور‌های مرفع هم از فکر دز سوم باید بیرون بیایند، چون بی‌عدالتی است و از نظر اخلاقی درست نیست.
قارچ سیاه در صورت تشخیص سریع قابل درمان است

مصطفی قانعی رئیس شبکه ملی تحقیقات بیماری‌های تنفسی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه قارچ سیاه به علت اشتباه پزشکی و درمان غیر استاندارد شیوع پیدا کرده است بیان کرد: قارچ سیاه بیماری ویروسی نیست و در صورت تشخیص سریع قابل درمان است.

وی با اشاره به اینکه بیماری‌های قارچی فرصت‌طلب هستند و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود بلکه به محض اینکه سیستم ایمنی فرد سرکوب شد خود را نشان می‌دهد گفت: قارچ سیاه پدیده‌ای نوظهور نیست لذا در رعایت دقیق شیوه نامه‌های بهداشتی و درمانی قارچ سیاه درمان پذیر است و علاج پیدا می‌کند.

قانعی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی از هر سویه جدیدی تعریفی را ارائه می‌دهد و می‌گوید که این مسئله مورد توجه واقع شده است و یا مورد توجه جدی قرار گرفته است اظهار کرد: در مورد سوش لامبدا ضمن اینکه در اوصاف آن مطالبی گفته شده، اما هنوز به عنوان یک عامل خطر ناک اعلام نشده است به طوری که سرعت انتقال دلتا در مورد لامبدا رخ نداده و مدت مدیدی است که در آمریکای جنوبی محصور مانده است، امیدواریم با همین توصیفی که شده سرعت انتقال آن زیاد نباشد.

قانعی با اشاره به اینکه رویکرد اصلی در مقابله با گونه لامبدا همان استفاده از ماسک و رعایت تدابیر مقابله با شوع کرونا است افزود: گونه‌های جدید کرونا افراد سنین پایین را بیشتر از گونه‌های قبلی درگیر می‌کند.

رئیس شبکه ملی تحقیقات بیماری‌های تنفسی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه قدرت واکسن‌ها در سوریه‌ها تغییر پیدا می‌کند، اما قدرت ماسک تغییری پیدا نمی‌کند تصریح کرد: رعایت اصول بهداشتی در صف اول است لذا باید اصول بهداشتی را رعایت کنیم، برای همه سویه‌ها رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی باید مورد توجه قرار بگیرد لذا باید مراقبت صورت بگیرد و مرز‌ها به طور جدی بسته شوند.

وی با اشاره به اینکه کشور مرز آبی زیادی دارد و همیشه باید نمونه‌هایی که در کشور داریم را رصد کنیم و به محض شناسایی با اصول بهداشتی آن را محصور کنیم و از انتشار جلوگیری کنیم گفت: ممکن است مرز‌های رسمی بسته شود و پیشنهاد این است که دقت عمل را در شناسایی سوش‌ها از دست ندهیم تا بتوانیم در محل محصور کنیم.
هدف گذاری واکسن در سال جاری باید برای کاهش مرگ باشد نه مبتلایان!

قانعی با اشاره به اینکه آمار مرگ و میر نسبت به قبل کاهش یافته است افزود: بهترین راه مقابله، شناسایی زودرس است لذا رصد کردن و واکسینه کردن از مهمترین مواردی است که باید به آن بپردازیم، امسال باید هدف گذاری کنیم تا واکسیناسیون را برای کاهش مرگ انجام دهیم نه برای کاهش مبتلایان کرونایی. شدت ابتلا منجر به بستری می‌شود که باید کمتر شود، سویه دلتا ۱۰ درصد کارایی واکسن‌ها را کاهش داده، اما واکسن وقتی تزریق می‌شود به طور قابل توجهی مرگ را کاهش می‌دهد، بهانه نشود که بگویم الان واکسیناسیون اثر ندارد، واکسیناسیون اثر خود را در هدف ما انجام می‌دهد، ولی جهش‌ها اثربخشی واکسن را کم می‌کند، جلوگیری از مرگ و میر با واکسن به قوت خود باقی است.

رئیس شبکه ملی تحقیقات بیماری‌های تنفسی با اشاره به اینکه استفاده از فاویپیراویرو مساوی سقط جنین است عنوان کرد: تجویز فاویپیراویر منوط به اطلاع از تست حاملگی خانم‌هاست چرا که سقط جنین قطعی است.

وی با اشاره به اینکه در بین واکسن‌ها تلاش می‌شود از واکسن‌های نوترکیب در گروه سنی پایین‌تر استفاده شود به شرط اینکه میزان پروتئین بالایی را به نوجوانان تحمیل نکند گفت: خوشبختانه در برنامه کشوری این موضوع قرار گرفته است تا این نوع از واکسن را برای جوانان استفاده کنیم، یکی از واکسن‌های نوترکیب ما تا ۱۰ هزار فاز ۳ را تکمیل کرده است، در مهرماه اسپایکوژن را می‌توانیم داشته باشیم و واکسن پاستور را در آبان ماه خواهیم داشت که برای نوجوانان مناسب است، کمیته ملی باید اجازه دهد که در گروه سنی هم تست شود تا نوجوانان بتوانند محافظ بمانند.

قانعی با اشاره به اینکه فریب تزریق دارو‌های گران‌قیمت کرونا و سرم در خانه را نخورید ادامه داد: برای استفاده از رمدسیویردر این که اثر دارد سازمان بهداشت جهانی در مجله‌ای اعلام کرده است که این دارو در جلوگیری از مرگ اثر ندارد.

«لامبدا» پاییز به ایران می‌رسد
جهش لامبدا در پشت مرزها و در آستانه ورود به ایران است. این تازه‌ترین هشدار و زنگ خطری است که این روزها در نقطه اوج پیک پنجم کرونا از زبان برخی مسئولان و محققان به گوش می‌رسد.

روزنامه ایران از نگرانی متخصصان حوزه سلامت از ورود سویه جدید ویروس کرونا به ایران به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: آن هم در چنین وضعیتی که شیوع کرونا به‌شدت در حال افزایش است و تعداد جانباختگان ویروس دلتا تنها در یک ماه یعنی از اول مرداد تاکنون نزدیک به سه و نیم برابر افزایش پیدا کرده است و از ۲۱۰ فوتی در اول مرداد به ۷۰۹ نفر در روز دوم شهریور و با کاهشی مجدد به ۶۶۵ نفر در روز سوم شهریور رسید؛ آن هم در شرایطی که واکسیناسیون بسرعت در حال انجام است و در ۲۴ ساعت منتهی به روز گذشته با تزریق ۷۶۴۱۸۵ دوز واکسن کرونا در کشور، رکورد واکسیناسیون روزانه دوباره شکسته شد.

در عوض عادی انگاری‌ها ادامه دارد و عدد رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی زیر ۳۶ درصد برآورد می‌شود. با این همه آمار شیوع نشان می‌دهد در یک هفته گذشته شمار بیماران بدحال بستری در بخش‌های آی‌سی‌یو کاهشی نداشته است؛ آماری که در روزهای بعد مرگ‌ها را افزایش می‌دهد.

کارشناسان حوزه سلامت، وضعیت وخیمی را برای روزهای آینده پیش‌بینی کرده‌اند و دلیل آن قدرت بالای سرایت ویروس، اجرا نشدن کامل پروتکل‌های بهداشتی و ادامه روند سفر و عدم استفاده از ماسک و حضور در تجمعات است. در سومین روز شهریور به استناد آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت؛ ۳۹هزار و ۹۸۳ بیمار جدید مبتلا به کرونا شناسایی شدند و در کنار این تعداد ابتلا، بیمارانی هم هستند که با شرایط سخت در پشت درهای آی‌سی‌یو منتظرند تا در روز بعد به آمار موارد فوتی اضافه شوند.
لامبدا غالب بر واکسن‌ها

در حالی که همه استان‌های کشور گرفتار پیک پنجم کرونا هستند، این پیک هنوز هم مهار نشده است و بیمارستان‌ها پر از مریض‌های مبتلا به سویه دلتا است به‌تازگی خبرهایی هم درباره احتمال ورود واریانت جدید کرونا به نام لامبدا شنیده می‌شود. این واریانت به گفته ویروس‌شناس‌ها شدیدتر از دلتا است و می‌تواند بر اثرگذاری واکسن‌ها غلبه کند.

شناسایی موارد ابتلا به سویه لامبدا در ترکیه حالا زنگ خطر ورود این جهش را در ایران به صدا درآورده است. این سویه واکسن‌گریزی بیشتری دارد و ابتلای کودکان و نوجوانان به جهش لامبدا بیش از دیگر انواع جهش‌های کرونا گزارش شده است. گرچه که دبیر کمیته علمی کشوری کووید۱۹ به «ایران» می‌گوید هنوز هیچ مورد تأیید نشده‌ای از ورود واریانت لامبدا در ایران گزارش نشده است اما علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی معتقد است با توجه به مشاهده چند مورد ابتلا به این واریانت در ترکیه، پاکستان و برخی از کشورهای همسایه احتمال ورود این واریانت لامبدا به ایران زیاد است. از طرفی نادر توکلی معاون درمان ستاد کرونای تهران هشدار داده است، در پیک پنجم اگر ورودی مرزها کنترل نشود، کرونای لامبدا به راحتی وارد کشور می‌شود.

این موضوع البته در میانه پیک پنجم و در حالی که وضعیت بیماری ناشی از ویروس دلتا در کشور بحرانی است به مهم‌ترین نگرانی متخصصان حوزه سلامت بدل شده است که طبق گزارش‌های ستاد مقابله با کرونا در تهران این واریانت در آستانه ورود به کشور است و آنطور که نادر توکلی اعلام کرده کرونای لامبدا به‌راحتی وارد کشور می‌شود، در نتیجه شرایط بحرانی‌تری خواهیم داشت. به گفته او این سویه جدید، مرگ‌ومیر زیادی را در بین دوره سنی ۱۰ تا ۲۰ ساله و در واقع بین نوجوانان خواهد داشت.
احتمال خیز جهش لامبدا در پاییز

رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی درباره ویژگی‌های واریانت لامبدا به «ایران» می‌گوید: واریانت لامبدا اولین‌بار در آگوست ۲۰۲۰ در کشور پرو شناسایی شد و در حال حاضر طبق آخرین آمار در ۴۲ کشور ژنوم ویروس سکانس و شناسایی شده است. مطمئناً تعداد کشورهایی که لامبدا را دارند بیشتر از این تعداد است. این رقم تنها مربوط به کشورهایی است که پایش ژنتیکی انجام می‌دهند.

علیرضا ناجی با بیان اینکه گسترش ویروس لامبدا یک هشدار است می‌افزاید: ویروس لامبدا در پرو کشتار زیادی در پی داشت البته این موضوع فقط مربوط به موضوع لامبدا نیست، پرو شرایط خاص خودش را دارد از جمله ضعف ساختارهای بهداشت و درمان، کمبود تخت و تست پی‌سی‌آر، ساختار بسیار ضعیف و عدم سرمایه‌گذاری و تراکم جمعیتی موجب شده این ویروس اکثریت جمعیت کرونا را در پرو تشکیل دهد و کشته‌های زیادی بر جای بگذارد.

وی می‌گوید: از ۴۲ کشوری که به‌طور رسمی اعلام شده ژنوم ویروس لامبدا را شناسایی کرده‌اند سه کشور ترکیه، قطر و هندوستان در همسایگی ما هستند و مطمئناً کشورهای همجوار دیگر لامبدا را خواهند داشت. در ایران نیز با توجه به رفت‌وآمد با این کشورها احتمال اینکه لامبدا وارد کشور ما شده باشد زیاد است.

به گفته ناجی از خصوصیات ویروس لامبدا این است که ویروس دچار ۷ موتاسیون نقطه‌ای شده است یعنی علاوه بر تغییر اسید آمینه همچنین حذف‌هایی در ناحیه اسپایک اتفاق افتاده است که برخی جهش‌ها هم اتصال ویروس را به سلول و رسپتور افزایش می‌دهند هم اینکه جهش‌های نقطه‌ای و حذف‌های ناحیه اسپایک در نواحی آنتی‌ژنیک است. به نظر می‌رسد این سویه از سیستم ایمنی هم گریز دارد. علاوه بر آن در ناحیه ژن پلیمر از ویروس حذف صورت گرفته که ممکن است در برخی روش‌هایی که بین سویه‌های آلفا و بتا فرق می‌گذاریم اشکالی به‌وجود بیاورد که البته اینها اصلاح شده و از نظر تشخیصی مشکلی نداریم.

رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید: «در هر صورت با توجه به این خصوصیات ویروسی، ما با یک سویه‌ای در ارتباط هستیم که هم گذردهی بالایی دارد و هم گریز از سیستم ایمنی‌اش بالا است. مطالعات اولیه در کشورهایی که با شیوع بالایی از لامبدا مواجه هستند؛ نشان می‌دهد ویروس لامبدا می‌تواند بیماری شدیدتری را به‌وجود بیاورد حتی در گروه‌های سنی جوان نیز لامبدا منجر به بیماری‌زایی شدیدتر می‌شود. همچنین در مطالعه‌ای که درباره گریز از سیستم ایمنی و واکسن روی دو واکسن فایزر و مدرنا انجام شده مشاهده کردند ۲.۳ و ۳.۳ برابر کاهش اثر بخشی روی سویه لامبدا دارند. با این حال سازمان بهداشت جهانی لامبدا را به عنوان واریانت غالب یعنی آلفا و بتا و گاما طبقه‌بندی نکرده است اما با توجه به موارد جدید شناسایی شده به‌نظر می‌رسد جهش لامبدا کاندیدای بسیار جدی‌ای است.»

او می‌گوید: برای اینکه بتوانیم استنتاج مناسبی از کاهش قدرت واکسن‌ها از واریانت لامبدا و شدت بیماری‌زایی آن داشته باشیم حتماً باید تصویرسازی مناسبی که حاصل مطالعات بالینی و آزمایشگاهی است ایجاد کنیم. در کل به نظر می‌رسد واریانت لامبدا چنین خصوصیاتی را دارد و باید به عنوان عامل خطر تلقی شود. گزارش‌های دیگری نیز درباره اینکه این سویه یا واریانت نتوانسته هنوز واریانت دلتا را شکست دهد و همچنان دلتا به عنوان واریانت مهم اکثریت جامعه کووید را تشکیل می‌دهد، وجود دارد. بنابراین نباید خیلی زود در این زمینه پیش‌بینی و پیشداوری کنیم.

ناجی در پاسخ به این سؤال که با توجه به اینکه شناسایی واریانت‌های کرونا در ایران بموقع انجام نمی‌گیرد آیا احتمال ورود این جهش در ایران حتمی است؟ عنوان می‌کند: ما در ایران پایش ژنتیکی مناسب و مدونی را در خصوص کووید نداریم احتمالاً اطلاعاتمان کم است ولی این احتمال وجود دارد که لامبدا به کشور ما هم وارد شود. با توجه به اینکه مردم ما با کشورهایی مثل هندوستان و پاکستان بیشتر رفت‌وآمد دارند ممکن است اتفاقی که در مورد دلتا افتاد در مورد واریانت لامبدا هم بیفتد.

وی تأکید می‌کند: اینکه ما در پاییز خیزی از لامبدا را خواهیم داشت بسیار محتمل است، این یک حدس علمی است ولی ما اگر اصول کنترل کووید را اجرا کنیم جدا از اینکه هر سویه‌ای ممکن است وارد کشور شود می‌توان از شیوع واریانت‌ها جلوگیری کرد اگر به سناریوی پیک چهارم و پنجم توجه کنیم می‌بینیم وارد شدن این دو واریانت آلفا و دلتا به‌خاطر اهمال و سهل‌انگاری ما صورت گرفت. وزارت بهداشت باید پایش ژنتیکی بهتر و بالاتری را در مورد جمعیت کووید داشته باشد. اگر گزارش از ورود لامبدا را داشته باشیم می‌توانیم تدابیر سفت و سخت‌تری را برای کنترل آن ایجاد کنیم. تأکید می‌کنم باید مداخلات غیردرمانی را بسیار قوی کنیم تا ویروس را از گردش بیندازیم. در حال حاضر همچنان روزانه تعداد موارد بسیار بالایی از بیماری را شاهد هستیم و گردش بالایی از ویروس در کشور صورت می‌گیرد. اینکه هر واریانتی وارد کشور شود و بتواند پخش شود خیلی چیز عجیب و غریبی نیست و بسیار محتمل است.

به گفته ناجی اساس و اصول اصلی شناسایی واریانت‌ها سکانس کردن ژنوم ویروس است. براساس دیتاها و اطلاعات اپیدمیولوژیک جمعیت، باید جمعیت مشخصی به‌طور مداوم و مستمر پایش ژنتیکی انجام دهند تا چنانچه واریانت‌ها وارد کشور شود بتوانیم اقدامات سفت و سخت‌تری را انجام دهیم؛ چیزی که در معیارهای رنگ‌بندی ما خیلی دخیل نبوده و نتوانستیم از این روش حیاتی برای کنترل کووید استفاده کنیم.
یک روزنامه: آمار مرگ‌ومیر کرونا هفت برابر آمار رسمی است!

روزنامه جوان، گزارش داد که آمار جان‌باختگان کرونا در ایران «هفت برابر آمار رسمی یک صد هزار نفر اعلام شده»، یعنی حدود ۷۰۰ هزار نفر است.
یک روزنامه: آمار مرگ‌ومیر کرونا هفت برابر آمار رسمی است!
A

جی پلاس؛ روزنامه جوان نوشت: بروز موج ششم برای کشور و نظام خطرناک است.

این روزنامه از قول کوروش هلاکویی نائینی، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره «آمار عبور رسمی میزان فوتی‌های کرونا از ۱۰۰ هزار نفر»، نوشت: طبق آنچه خود ایرج حریرچی گفته است آمار فوتی‌ها را باید دو و نیم تا سه برابر کرد اما من می‌گویم شما می‌توانید آمار فوتی‌ها را تا هفت برابر کنید.

روزنامه جوان به نقل از این استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران نوشت: «در شهریور ماه سال گذشته [شهریور۱۳۹۹] ما برآورد ۳۵۰ هزار مرگ را داشتیم.»

او افزود که در وزارت بهداشت «داده‌ها را به گونه‌ای مهندسی می‌کنند که اگر شما از من سندی بخواهید سندی ندارم چراکه به داده‌ها دسترسی ندارم و داده‌ها در اختیار نیست.»

روزنامه جوان همچنین به سخنان علیرضا زالی، نیز اشاره کرد و یادآوری کرده است که فرمانده عملیات مقابله با کرونا در تهران نیز گفته است: «ما به سازمان جهانی بهداشت آمار دروغ داده‌ایم.»

کوروش هلاکویی نائینی، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه غیر از واکسیناسیون «سه استراتژی برای کنترل کرونا وجود دارد؛ یکی ایمنی گروهی، استراتژی دیگر ایمنی گروهی با محدودیت‌های خاص و سوم لاک‌داون»، گفت که «ما در کشورمان استراتژی ایمنی گروهی را داشته‌ایم و محدودیت‌هایی هم که تاکنون اعمال شده، نمادین بوده‌ است.»

کوروش هلاکویی نائینی نسبت به بروز موج ششم کرونا با شدت و مرگ‌های افزون‌تر هشدار داد و نوشت: «اگر مداخلات لازم را انجام ندهیم، پیک بعدی قوی‌تر از این اتفاق خواهد افتاد و مرگ‌های بیشتری خواهیم داشت.»

روزنامه جوان از قول این استاد اپیدمیولوژی تاکید کرد که «باید لاک داون به شیوه حکومت نظامی انجام شود» و مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا به دلیل ضعف مدیریت خود، چرخش ویروس را به حساب گونه‌های جدید ویروس دلتا یا هندی و انگلیسی می‌گذارند، «باید محاکمه شوند.»

کرونا را باید در ۴ ماه مهار کنیم

روزنامه جوان: هر چند پیک پنجم کرونا به شاخه نزولی وارد شده، اما چیزی حدود چهار ماه دیگر دوباره با پیک جدیدی از بیماری مواجه خواهیم بود که این بار قوی‌تر و کشنده‌تر از پیک‌های قبلی است و افراد بیشتری را گرفتار می‌کند و به کام مرگ فرو می‌فرستد. این را دکتر کوروش هلاکویی نائینی، استاد آمار و اپیدمولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید.

هر چند پیک پنجم کرونا به شاخه نزولی وارد شده، اما چیزی حدود چهار ماه دیگر دوباره با پیک جدیدی از بیماری مواجه خواهیم بود که این بار قوی‌تر و کشنده‌تر از پیک‌های قبلی است و افراد بیشتری را گرفتار می‌کند و به کام مرگ فرو می‌فرستد. این را دکتر کوروش هلاکویی نائینی، استاد آمار و اپیدمولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید. بنا به تأکید وی که هم اکنون دبیر و مشاور علمی انجمن اپیدمولوژیست‌های ایران است، تنها راهکار برای پیشگیری از وقوع پیک جدید، لاک داون تمام عیار و شبیه حکومت نظامی برای دو هفته، واکسیناسیون‌گسترده بالای ۷۰ درصد جمعیت ظرف این چهار ماه و همچنین شناسایی و جداسازی افراد بیمار وقرنطینه افرادی است که با بیماران در تماس بوده‌اند. در غیر این صورت چهار تا پنج ماه آینده پیکی به مراتب شدیدتر خواهیم داشت و بی‌تردید با شیوه کنونی مواجهه با ویروس کرونا و رها شدگی امور، واریانت لامبدا هم به زودی به ایران می‌رسد. آنچه در پی می‌آید ماحصل گفت‌وگوی ما با این استاد اپیدمولوژی درباره وضعیت کنونی و پیش‌بینی آینده کرونا در کشورمان است.

آقای دکتر هلاکویی همانطور که مستحضر هستید از منظر شیوع کرونا، بستری و مرگ بیماران در وضعیت نامناسبی قرار داریم و تخت‌های بیمارستانی پر و رکورد‌های غم‌انگیزی از ابتلا و فوت بیماران کرونایی ثبت شده‌است. شما به عنوان یک اپیدمولوژیست به مدیریت بیماری کرونا چه نمره‌ای می‌دهید؟ چرا ما به بحران کنونی رسیده‌ایم؟

اصلاً مدیریتی وجود ندارد. من در تاریخ ۶ اسفند ماه سال ۹۸ در جلسه‌ای که با حضور نمایندگان گروه‌های مختلف پزشکی تشکیل شد و همه نگران بودند، این نکته را مورد تأیید قرار دادم که کنترل بیماری‌ها یا سی‌ دی ‌سی ایران در مورد طغیان‌های بزرگ ناکام است. در این رابطه مثال‌هایی هم ارائه و تأکید کردم در خصوص طغیان اخیر کرونا هم در حوزه مدیریت آن نیز اصول مدیریت کنترل آن به صورت علمی رعایت نشده و نمی‌شود و این امر موجب چرخش ویروس در بین آحاد جامعه خواهد شد و همه به آن گرفتار خواهیم شد و خسارت‌های بزرگی به سلامت روانی و اقتصادی جامعه وارد خواهد کرد. این تذکر و هشدار برای تاریخ ششم اسفند ماه سال ۹۸ است، اما در حال حاضر هم هیچ تغییری نسبت به ششم اسفندماه سال ۹۸ اتفاق نیفتاده‌است. مدیریتی برای ویروس کرونا وجود ندارد. هیچ جای دنیا ویروس به این آزادی انتشار پیدا نکرده و نمی‌کند. در واقع ما دست ویروس را باز گذاشته‌ایم و عده‌ای از آن سود می‌برند و برایشان مهم نیست که مردم هزار تا هزار تا فوت می‌کنند. بنابراین به طور خلاصه باید بگویم مدیریت درستی روی کرونا وجود ندارد نمی‌توان ویروس را بدون برنامه اداره کرد و از سوی دیگر مدیریت کرونا دست متخصصان آن نیست و دست کسانی است که چالش‌های قبلی را به وجود آورده‌اند. کنترل ویروس نیازمند تخصص خاص دارد، اما متخصصان امر کار را در دست ندارند.
‌طبق آمار رسمی میزان فوتی‌های کرونا از ۱۰۰ هزار نفر عبور کرده‌است.

این آماری که ارائه می‌شود آمار رسمی است، اما با برآورد‌هایی که وجود دارد، طبق آنچه خود دکتر حریرچی گفته است آمار فوت را باید دو و نیم تا سه برابر کرد. اما من می‌گویم شما می‌توانید آمار فوتی‌ها را تا هفت برابر کنید!

‌سند شما برای این آمار چیست؟

طبق آمار‌هایی که ابتدای شروع کرونا از مناطق مختلف کشور دریافت می‌کردم، متوجه شدم که در برخی از مناطق می‌توانیم آمار رسمی را تا هفت برابر کنیم تا به آمار واقعی برسیم. در شهریور ماه سال گذشته ما برآورد ۳۵۰ هزار مرگ را داشتیم، اما داده‌ها را به گونه‌ای مهندسی می‌کنند که اگر شما از من سندی بخواهید سندی ندارم؛ چراکه به داده‌ها دسترسی ندارم و داده‌ها در اختیار نیست، اما چیزی که مشخص است و خود دکتر حریرچی گفته آمار فوتی دو و نیم تا سه برابر آمار رسمی است. اخیراً هم دکتر زالی رسماً اعلام کرد که ما به سازمان جهانی بهداشت آمار دروغ داده‌ایم! پیش از این من به دکتر اسدی لاری گفتم پژوهشی که در قم انجام داده‌اید و نتایج آن را برای WHO فرستاده‌اید باید در اختیار من پژوهشگر ایرانی باشد، اما متأسفانه در وزارتخانه هر کاری که انجام می‌شود برای سازمان‌های جهانی است، اما در داخل کشور برای حفظ منافع برخی افراد ویروس را رها کرده‌اند.
‌چه منافعی در رها کردن ویروس وجود دارد و این منافع برای چه کسانی است؟

شما دارو‌ها را ببینید، دارو‌های مرتبط با کرونا را ببینید! همین بازار سیاهی که در حوزه دارو ایجاد شده‌است، ببینید چه سود‌های کلانی در آن وجود دارد! در فروردین ماه ۱۳۹۹ ما مطرح کردیم که اگر لاک داون را انجام بدهید، در عرض چهار ماه می‌شود بیماری را کنترل کرد. این کاری است که در همه دنیا انجام شده‌است. بعد از آن بحث واکسن پیش آمد. در این زمینه تا دلتان بخواهد تعارض منافع وجود دارد و در حال حاضر کرونا ابزاری شده که همه کاری با آن می‌توان کرد و انگار این بیماری منافع بسیاری از افراد را تأمین می‌کند و همین تعارض منافع‌ها هم مانع برنامه‌ریزی برای مهار کرونا شده‌است.

از منظر اپیدمولوژی چگونه باید اپیدمی‌هایی همچون بحران کنونی کرونا را مهار کرد؟

سه استراتژی برای کنترل کرونا وجود دارد؛ یکی ایمنی گروهی، استراتژی دیگر ایمنی گروهی با محدودیت‌های خاص و سوم لاک‌داون. ما در کشورمان استراتژی ایمنی گروهی را داشته‌ایم و محدودیت‌هایی هم که تاکنون اعمال شده، نمادین بوده‌است!

یعنی ما استراتژی ایمنی گروهی یا همان ایمنی گله‌ای را داشته‌ایم؟! چطور؟

ایمنی گروهی یعنی ویروس آزاد باشد و مردم را گرفتار کند و بعد روی شاخه نزولی قرار بگیرد و دوباره عده‌ای دیگر را گرفتار کند. با این تصور که به این صورت می‌توان ایمنی گروهی ایجاد کرد و با ابتلای جمعیت کثیری به بیماری یک عده‌ای مصون شوند. انگلیس هم در ابتدا این استراتژی را در پیش گرفت، اما بعد متوجه شد کار عبثی است و به سرعت استراتژی خود را تغییر داده و با لاک‌داون و واکسیناسیون بیماری را کنترل کرد، اما در کشور ما این اتفاق نیفتاد و همین سیاست ایمنی گروهی را ادامه دادند و تصور کردند می‌توانند در بیمارستان‌ها مرگ‌ها را جمع کنند، اما به این توجه نکردند که هر پیکی قوی‌تر از پیک قبلی اتفاق می‌افتد. یعنی اگر ما تاکنون چهار پیک داشتیم که به اعتقاد من هم اکنون در قله دوم پیک چهارم هستیم و پیک پنجم این اتفاق نیفتاده‌است و هم اکنون در شاخه نزولی پیک هستیم، اما اگر مداخلات لازم را انجام ندهیم، پیک بعدی قوی‌تر از این اتفاق خواهد افتاد و مرگ‌های بیشتری خواهیم داشت.

‌پس به باور شما پیک یا پیک‌های بعدی قوی‌تر و کشنده‌تر خواهد‌ بود؟

ویروس زمانی می‌تواند پیک بعدی را به وجود بیاورد که قدرت خاصی پیدا کند. ما قبلاً هم اعلام کردیم که هدف ویروس مشخص است اگر شما به دور و بر خود نگاه کنید، کسانی به ویروس مبتلا شده‌اند که در پیک‌های قبلی مبتلا نشده‌بودند. در پیک‌های بعدی هم افرادی مبتلا خواهند شد که در پیک‌های قبلی مبتلا نشده‌اند. ما باید با واکسیناسیون شرایطی را فراهم کنیم که اگر ویروس به افراد حمله کرد، نتواند آن‌ها را بیمار کند و از طرف دیگر، چون در حال حاضر سالمندان را واکسینه کرده‌ایم یک عده مبتلا شده و یک عده فوت کرده‌اند. ویروس هوشمند عمل می‌کند و به سراغ سنین پایین‌تر می‌رود. آقای طبرسی می‌گفتند ما در بیمارستان مسیح دانشوری گرفتاری افراد جوان‌تر به ویروس را شاهد هستیم، ویروس هر بار در هر پیک جدیدی شدتش بیشتر است، اما دلیل اینکه سن افراد درگیر با ویروس در حال کاهش است، به این خاطر است که افراد سالمند یا واکسینه شده‌اند یا بیماری را گرفته و فوت کرد‌ه‌اند. به این ترتیب اگر واکسیناسیون را به بالای ۱۸ سال برسانیم ویروس به سراغ زیر ۱۸ ساله‌ها خواهد رفت.

آقای دکتر در حال حاضر واریانت لامبدا نگرانی تازه دنیاست. آیا ممکن است واریانت لامبدا به ایران هم بیاید؟

صد در صد به ایران خواهد آمد. در کشور ما کنترلی برای مقابله با کرونا وجود ندارد. قطعاً واریانت لامبدا هم خواهد آمد. ما حتی نتوانستیم ویروس کلاسیک ووهان را کنترل کنیم. واریانت لامبدا که به مراتب زیرک‌تر شده و ویروسی است که آنقدر چهره‌اش را عوض کرده که هیچ سیستم ایمنی آن را نمی‌شناسد. پس قطعاً این اتفاق می‌افتد.

شما به عنوان یک اپیدمیولوژیست برای مدیریت بیماری و بدتر نشدن شرایط چه پیشنهاداتی دارید؟

باید لاک داون انجام شود.

این تعطیلات شش روزه که مفهوم لاک داون را ندارد؟

نه! لاک داون به شیوه حکومت نظامی باید اتفاق بیفتد. در نیوزلند حدس زدند یک مورد ابتلا به دلتا باشد، سه روز کشور را تعطیل کردند؛ حتی سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌ها را بستند. در حالی که هم اکنون به صراحت می‌گویند سوش دلتا در کشور در حال چرخیدن است. این افراد باید محاکمه شوند! اگر سویه دلتا در کشور در حال چرخیدن است، ما باید آنقدر منظم باشیم و پایگاه‌های دیده‌وری داشته باشیم که حتی با مشاهده یک مورد دلتا در یک شهر آن شهرستان را لاک‌داون کنیم تا ویروس به جا‌های دیگر کشور نرسد، اما مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا به دلیل ضعف مدیریت خود، چرخش ویروس را به حساب گونه‌های جدید ویروس دلتا یا هندی و انگلیسی می‌گذارند. پیشنهاد ما این است که باید قطعاً لاک‌داون انجام شود و دو هفته حداقل به صورت حکومت نظامی این لاک‌داون پیش رود بعد از این دو هفته باید معیار‌های کنترل راه‌اندازی شود.

‌معیار‌های کنترل چیست؟

معیار‌های کنترل بدین معناست که باید هر کسی که مثبت تشخیص داده‌شد، جداسازی شود تا تکلیف مشخص شود. اگر حالش بد نیست در خانه و اگر حالش بد است به بیمارستان برود و تمام تماس‌های وی تحت کنترل باشد و در قرنطینه برود. قرنطینه این نیست که دور یک شهر را ببندید و عبور و مرور نباشد بلکه به این مفهوم است که فردی که با فرد مبتلا تماس پیدا کرده باید در خانه بنشیند و به مدت دو هفته وضعیتش تحت کنترل نزدیک‌ترین مرکز بهداشت و درمان باشد. بعد از آن باید اپلیکیشن موبایلی روی تمام موبایل‌ها نصب شود و عبور و مرور این افراد کنترل شود. من افرادی را می‌شناسم که بعد از ۱۰ روز نتیجه تست‌شان را به آن‌ها داده‌اند که مثبت بوده‌است و این فرد طی این ۱۰ روز همه‌جا رفته و همه را آلوده کرده‌است. متأسفانه این کار‌ها انجام نشده‌است.
پیش‌بینی شما از آینده شیوع کرونا چیست؟ با توجه به سرد شدن هوا آیا پیک جدیدی در راه خواهد بود؟

صد در صد؛ من از ۲۱ آذر ۹۹ که در شاخه نزولی بودیم، گفتم در حال حاضر در شاخه نزولی هستیم، اما چهار تا پنج ماه دیگر پیک جدید را خواهیم داشت مگر اینکه مداخلات جدی انجام بدهیم که این اتفاق نیفتاد. مداخلات مؤثر زمانی است که پیک تازه‌ای اتفاق نیفتد. ما تا کنون هیچ مداخله مؤثری انجام نداده‌ایم. این‌ها از نظر اپیدمیولوژی دلایل خودش را دارد و ماهیت این ویروس به این صورت است. من پیشنهاد دادم در فاصله‌ای که داریم به شاخه نزولی می‌رسیم تا حداکثر چهار، پنج ماه دیگر که امکان دارد پیک جدید اتفاق بیفتد، باید در این فاصله واکسیناسیون را به حدی برسانیم که در کشور بالای ۷۰ درصد افراد مصون باشند. اگر این کار را بکنیم هیچ پیکی اتفاق نمی‌افتد، اما اگر این کار صورت نگیرد این پیک شدیدتر اتفاق می‌افتد. این‌ها خاصیت و ماهیت این اپیدمی هست. در اپیدمیولوژی به این مدل اپیدمی، اپیدمی پیش‌رونده می‌گوییم و همه این‌ها دلیل دارد. هر پیکی نسبت به پیک قبلی قوی‌تر اتفاق می‌افتد و گرفتاری‌مان بیشتر خواهد شد. هم اکنون هم اگر ما بتوانیم واکسیناسیون را در عرض این چهار ماه در سطح کشور به صورت سراسری انجام بدهیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که پیک بعدی اتفاق بدی نیفتد.

‌روند فعلی واکسیناسیون را چگونه می‌بینید؟ آیا این مدل از واکسیناسیون می‌تواند مؤثر باشد؟

ما در حال حاضر مطمئنیم که بالای ۹۰ درصد پوشش واکسیناسیون سرخک داریم، همین کار را باید برای کرونا انجام بدهیم و کرونا باید جزو واکسن‌های همگانی ما در سیستم شبکه توزیع شود. یکی از مشکلات اصلی که موجب می‌شود افرادی که واکسینه می‌شوند، اما دو هفته بعد کرونا بگیرند، این است که این مراکز واکسیناسیون آنقدر شلوغ طراحی شده که هر کس حساسی به مرکز واکسیناسیون مراجعه کند، مبتلا می‌شود. ما باید تعداد مراکز واکسیناسیون را زیاد کنیم تا جمعیت بین مراکز توزیع شود. همه دنیا این کار را کرده‌اند. اگر ما واکسن را در سیستم شبکه توزیع کنیم، دیگر این شلوغی وجود ندارد. همچنین در طرح شهید سلیمانی اگر بناست بسیج درگیر شود ما می‌توانیم آن‌ها را در حوزه واکسیناسیون به کار بگیریم و مساجد را به پایگاه واکسیناسیون تبدیل کنیم. باید یک عزم عمومی برای واکسیناسیون اتفاق بیفتد و همه‌جا به پایگاه واکسیناسیون تبدیل شود. در برخی کشور‌ها حتی در سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌ها واکسیناسیون انجام می‌گیرد. ما هم اگر اینگونه عمل کنیم می‌توان ماجرا را جمع کرد در غیر این‌صورت خیر. باید بدانیم کشور در خطر است. در انتخابات ریاست جمهوری امریکا پیش‌بینی من این بود که ترامپ صد در صد شکست می‌خورد؛ چراکه این ویروس پشت ترامپ را به خاک می‌کشاند. برگ برنده ترامپ مسائل اقتصادی بود، اما وقتی این ویروس ظاهر شد، مسائل اقتصادی لطمه خورد. اگر کار به جایی برسد که بیمارستان‌ها نتوانند جوابگو باشند و مردم اعتمادشان را از دست بدهند، سرمایه اجتماعی نظام از دست می‌رود، بنابراین باید در این چهار ماه بیماری را مهار کنند