دیپلماسی «گرگ جنگجو»یا بازگشت به سیاست مائو؟

دیپلماسی «گرگ جنگجو»یا بازگشت به سیاست مائو؟
شی گفت که چین برای شنیده شدن صدایش نیاز به استفاده از کنفرانس‌های بین المللی و رسانه‌های جریان اصلی جهانی دارد. اگر چین می‌خواهد از سازمان‌های رسانه‌ای جریان اصلی برای گسترش دیدگاه‌های خود استفاده کند، باید روزنامه نگاران بین المللی، به ویژه روزنامه نگاران گروه‌های اصلی رسانه غربی را به خودش متعهد کند.

ساوت چاینا مورنینگ پست نوشت: روایت‌های چینی را بگویید و صدای پکن را بشنویید و بفهمید. از وقتی شی جین پینگ، رئیس جمهور چین اواخر سال ۲۰۱۲ به قدرت رسید، مدام این اظهارات را در جلسات متعدد سطح بالا تکرار کرده تا اهمیت بهبود قدرت نرم کشور را از طریق ارتباطات بین المللی و روابط عمومی بهتر برجسته کند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: شی در سال ۲۰۱۶ طی سخنرانی‌ای در برابر مقامات ارشد رسانه‌ای کشور ابراز تاسف کرد که علی رغم افزایش قدرت ملی چین، تصویر بین المللی آن تا حد زیادی توسط دیگران و نه خود کشور چین ساخته شده است. وی افزود: چین معمولاً هنگامی که نیاز به اظهارات صحیح است، قادر به ابراز وجود نیست و حتی هنگامی که حرفی می‌زند نیز صدایش اغلب شنیده نمی‌شود. شی گفت: چین با سه مشکل اصلی روبرو است، اول، کسری ورودی اطلاعات به کشور و خروج آنها، دوم، تضاد بین تصویر واقعی چین و برداشت‌های ذهنی از آن در غرب و سوم نابرابری بین قدرت سخت و قدرت نرم آن.

چین پس از سال‌ها تلاش و میلیارد‌ها یوان سرمایه گذاری، تلاش چندانی برای اثبات تلاش‌های خود ندارد، چه رسد به اینکه به رفع نگرانی‌های شی در این زمینه بپردازد. از سوی دیگر، از زمانی که شی سعی کرد رویکرد قاطعانه‌ی خود را در سیاست خارجی جایگزین دیدگاه دیرینه چین کند، وجهه‌ی این کشور در محیط بین الملل با مشکلات بیشتری روبرو شده است. مهم اینکه، سابقاً پکن تلاش داشت که یک سیاست خارجی آرام را در محیط بین الملل به نمایش بگذارد و چهره‌ای غیرمتخاصم داشته باشد. اما پس از روی کار آمدن شی، دیپلماسی گرگ جنگجو به کار گرفته شد که رویکردی قاطعانه در محیط بین الملل به شمار می‌رود.

چین همواره نسبت به آنچه انتقادات بین المللی ناعادلانه علیه خود می‌داند، در مقابل دیگر کشور‌ها موضع گیری کرده است. مهم اینکه، پکن مواضع سایر کشور‌ها علیه چین را در زمینه‌ی حقوق بشر، مسائل هنگ کنگ، تایوان و دریای جنوبی چین نادرست و غیرمنطقی می‌داند. گفتنی است، روابط چین با ایالات متحده و متحدان غربی آن تحت تأثیر این مسائل، اخراج روزنامه نگاران از چین و تحریم‌های متعاقب آن قرار گرفته است.

جالب اینکه مردم می‌خواهند بدانند که روابط چین و غرب تا چه اندازه می‌تواند تحت تأثیر مسائلی که در بالا گفته شد، قرار بگیرد و بدتر شود. در همین ارتباط، شی ریاست یک گروه مطالعاتی از مقامات عالی و اعضای دفتر سیاسی حزب کمونیست را برعهده دارد. رویکرد این گروه با تأکید بر این موضوع است که کشور باید نحوه روایت داستان‌های مربوط به خود را بهبود بخشد.

در جلسه‌ای در تاریخ ۳۱ مه، شی خواستار تلاش برای ایجاد یک صدای بین المللی برای پکن شد که با قدرت ملی و موقعیت جهانی آن مطابقت داشته باشد. وی تأکید کرد که در این روایت باید لحن به گونه‌ای باشد که نگاه باز و اعتماد به نفس پکن را منعکس کند. در عین حال تواضع و فروتنی نیز به منظور ایجاد تصویری قابل اعتماد، دوست داشتنی و قابل احترام از چین در محیط بین الملل ضروری است.

خواسته‌های شی، باعث سر و صدا در رسانه‌های بین المللی شده است. برخی تحلیلگران حدس می‌زنند که آخرین درخواست‌های وی برای ایجاد چهره‌ای دوست داشتنی از چین در محیط بین الملل، حاکی از آن است که پکن فهمیده شهرت بین المللی اش همچنان رو به زوال است و در حال بازنگری در رویکرد سختگیرانه گرگ جنگجو است. رئیس جمهور چین می‌داند که در شرایط فعلی، اجرایی کردن این درخواست‌ها سخت است، اما اعتقاد دارد که پکن باید تمام تلاشش را برای ایجاد دوستی‌ها به کار گیرد.

شی برای دستیابی به نتایج بهتر گفت که مقامات برجسته در همه سطوح نه تنها باید منابع مالی بیشتری سرمایه گذاری کنند بلکه شخصاً باید تلاش‌هایی را به منظور گسترش ارتباطات بین المللی به اجرا بگذارند. وی همچنین افزود: مقامات باید آموزش بیشتری در این زمینه‌ها ببینند.

علاوه بر این، وی گفت که چین برای شنیده شدن صدایش نیاز به استفاده از کنفرانس‌های بین المللی و رسانه‌های جریان اصلی جهانی دارد. اگر چین می‌خواهد از سازمان‌های رسانه‌ای جریان اصلی برای گسترش دیدگاه‌های خود استفاده کند، باید روزنامه نگاران بین المللی، به ویژه روزنامه نگاران گروه‌های اصلی رسانه غربی را به خودش متعهد کند. زیرا گزارش‌ها و تفسیر‌های آن‌ها در مورد چین نه تنها در دیدگاه‌های مردم در کشور‌های پیشرفته بلکه همچنین در کشور‌های در حال توسعه نیز تأثیرگذار است. زیرا در شرایط فعلی دسترسی به محصولات این رسانه‌ها برای همگان آسان شده است.

روابط پکن با سازمان‌های رسانه‌ای غربی و روزنامه نگاران مستقر آن‌ها در چین همیشه با مشکلاتی همراه بوده است، زیرا مقامات اغلب آن‌ها را در گزارش‌های خود متهم به تعصب و تعدی به چین می‌کنند. این روند حتی از سال گذشته بدتر هم شده است. به طوری که همزمان با آغاز همه گیری در چین، برخی روزنامه نگاران مجبور به ترک این کشور به دلیل اخراج خبرنگاران شدند. مقامات چینی برای پیگیری درخواست‌های شی و افزایش ارتباطات بین المللی پکن باید روزنامه نگاران را به کشور بازگردانند.

اما برای اینکه مقامات در زمینه‌ی ارتباطات بین المللی از جمله نزدیک کردن روزنامه نگاران خارج از کشور به پکن پیشرفت کنند، رهبرانی از جمله خود شی باید در این زمینه پیشگام شوند. در این راستا، رهبران چین می‌توانند پیشینیان خود از جمله مائو تسه تونگ، دنگ شیائوپینگ و جیانگ زِمین را الگوی خودشان قرار دهند.

در دهه ۱۹۳۰ هنگامی که مائو ارتش سرخ را برای جنگ با مهاجمان ژاپنی هدایت کرد، شروع به پرورش روزنامه نگاران آمریکایی از جمله ادگار اسنو، آنا لوئیز استرانگ و اگنس اسمدلی و نزدیک کردن آن‌ها به پکن کرد. دوستی مادام العمر او با اسنو افسانه‌ای است، تا جائیکه اسنو کتابی بر اساس گپ‌های طولانی مدت خود با مائو نوشت و برای اولین بار به غربی‌ها کمک کرد تا درکی از مائو و حزب کمونیست چین داشته باشند. در دهه ۱۹۶۰ وقتی مائو به فکر بهبود روابط با ایالات متحده بود، از اسنو دعوت کرد تا هنگام برگزاری جشن روز ملی چین در کنارش باشد. در واقع، مائو با این کار می‌خواست سیگنال مثبتی به واشنگتن بفرستد.

در سال ۱۹۸۰، هنگامی که دنگ شیائوپینگ تلاش کرد تا اصلاحاتی را در چین به اجرا بگذارد، با اوریانا فالاچی، روزنامه نگار مشهور ایتالیایی برای مصاحبه طولانی دو روزه ملاقات کرد. دنگ در این ملاقات سیاست‌های داخلی و بین المللی چین و همچنین فلسفه‌های حکومتی خود را شرح داد. گفتنی است، در آن زمان کشور چین در شرایط حساسی قرار داشت و این مصاحبه‌ها به منظور رفع سوءتفاهم‌ها و ایجاد اجماع در داخل و خارج از کشور انجام شد.

در سال ۲۰۰۰، جیانگ زمین توافق کرد که با مایک والاس در یک برنامه ۶۰ دقیقه‌ای تلویزیونی مصاحبه کند. در این مصاحبه جیانگ در مورد مسائل مهمی همچون سرکوب میدان تیان آن من و سایر مسائل حساس کشور صحبت کرد.

جیانگ در سال ۱۹۹۸ در سفر بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا به چین موافقت کرد که کنفرانس مطبوعاتی مشترک وی با همتای آمریکایی اش در سراسر کشور از طریق رادیو و تلویزیون پخش شود تا صداقت و اعتماد به نفس پکن را به نمایش بگذارد.

در جمع بندی می‌توان این طور گفت که چین در حال حاضر نگران چهره‌ی خود در محیط بین الملل است و به همین دلیل لازم می‌داند که سیاست‌هایی را به اجرا بگذارد. اجرایی کردن خواسته‌های شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به منظور بهبود وجهه‌ی پکن در عرصه بین المللی نیازمند تلاش دیپلماتیک مقامات این کشور است و برنامه ریزی‌های همه جانبه‌ای را می‌طلبد. به ویژه باید نزدیکی روزنامه نگاران بین المللی به پکن در دستور کار قرا بگیرد.