تحقق وعده مسکن ۲۸۰۰ هزارمیلیاردتومان پول می‌خواهد

روز گذشته مهرداد بذرپاش، رییس پیشین دیوان محاسبات ایران به هنگام گرفتن رای اعتماد از نمایندگان مجلس به عنوان وزیر راه و شهرسازی «آب پاکی» را روی دست همه ریخت و گفت که با وضعیت کنونی، مهم‌ترین وعده دولت رییسی یعنی ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی تا سال ۱۴۰۴، امکان‌پذیر نیست. بذرپاش گفت: «ساخت ۴ میلیون مسکن در قانون جهش تولید مسکن پیش‌بینی شده است و هر چند برای تحقق این موضوع در کشورمان با کمبود مهندس، تکنسین و … مواجه نیستیم اما با این سوال مواجهیم که چرا مسکن ساخته نمی‌شود؟ پاسخ این است که۴ میلیون مسکن ضرب در ۱۰۰ مترمربع می‌شود ۴۰۰ میلیون مترمربع و اگر میانگین متری ۷ میلیون تومان محاسبه شود عددی معادل دو هزار و ۸۰۰ هزار میلیارد تومان می‌شود و این در حالی است که بودجه سال جاری حدود یک هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است و وزارت راه چه کاری برای تامین مالی این دو هزار و ۸۰۰ همت باید انجام دهد؟ حتما نمایندگان در جریان تصویب قانون جهش تولید مسکن، مفروضات را هم بررسی کردند… ما همه در یک کشتی نشسته‌ایم و فکر نکنیم مقصر فقط دولت است زیرا همه ما یک ایران، یک کشور، یک نظام و با یک سرپرست و ولی هستیم که در کشور اداره می‌شود؛ مگر می‌شود برای مردم کار نکنیم؟»

دو وزیری که از ساخت ۴ میلیون
مسکن طفره رفتند

یکی از وعده‌های ابراهیم رییسی رییس دولت سیزدهم ساخت ۴ میلیون خانه در پایان چهار سال دوره دولت سیزدهم بود اما امروز که نزدیک به ۱۸ ماه از عمر دولت سیزدهم گذشته همانند ده‌ها وعده‌ای که داده شده و تحقق نیافته است، برنامه ساخت ۴ میلیون مسکن هم روی کاغذ و بنر و در فیلم‌های سخنرانی باقی مانده است. آمار مشخصی از میزان واحدهای مسکونی ساخته شده یا زمین‌های تملک‌شده به صورت تفکیکی وجود ندارد و وزارت راه و شهرسازی هم این اواخر با حواشی زیادی روبرو بوده است.
رستم قاسمی وزیر پیشین این دولت نیز در خصوص چالش‌های ساخت این تعداد مسکن گفته بود؛ «هرچند در قانون پیش‌بینی شده تا ۲۰ درصد منابع تسهیلاتی بانک‌ها به حوزه مسکن اختصاص پیدا کند اما بانک‌ها همکاری لازم را ندارند. ضمن آنکه در تامین زمین رایگان از سوی نهادهای دولتی نیز با مشکل مواجه شده‌ایم». با توجه به سخنان روز گذشته مهرداد بذرپاش، وزیر جدید راه و شهرسازی نیز به نظر می‌رسد مهم‌ترین وعده دولت، به صخره سخت «بی‌پولی» خورده و در تنگنای مالی موجود، نشانی از اجرای پروژه‌ها نیست.
گزارش اخیر بانک مرکزی از تحولات بخش مسکن در کلان‌شهر تهران حاکی از آن است که متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی در تهران به رقم بی‌سابقه ۴۷ میلیون تومان در آبان ماه رسیده. عددی که نسبت به مهرماه (یعنی یک ماه قبل) ۳ میلیون تومان (به‌طور متوسط) رشد کرده است. افزایش تورم عمومی و هجوم سرمایه‌ها به بازارهای موازی مانند سکه و ارز موجب افزایش قیمت مصالح ساختمانی نیز شده و رییس انجمن انبوه‌سازان مسکن می‌گوید اتفاقاتی که در بخش مسکن افتاده، می‌تواند در آینده نزدیک شوکی جدید به این بخش وارد کند.
ایرج رهبر، رییس انجمن انبوه‌سازان تهران درباره شرایط انبوسازی در کشور به «اعتماد» گفت: هدف انبوه‌سازان در کشور این است که در جهت رفاه مردم کاری انجام دهند اما با وجود تورم کنونی قیمت مسکن در کشور رو به بالاست. انتظار همه مردم و ما این است که دولتمردان در وهله نخست فکری به حال کنترل نرخ تورم کنند تا قیمت مسکن هم به ثبات برسد.
رهبر با بیان اینکه تاخیر در ساخت مسکن هزینه‌ها را افزایش می‌دهد، افزود: ایجاد هماهنگی میان بخش خصوصی و دولت می‌تواند در این مسیر راهگشا باشد.  اگر ساخت ۱ میلیون واحد مسکونی در سال هم عملی نشود و رقمی پایین‌تر از این تعداد ساخت و ساز در کشور صورت گیرد باز هم می‌تواند در بازار مسکن موثر باشد. رییس انجمن انبوه‌سازان تهران در ادامه با اشاره به معرفی وزیر جدید راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: انتظار این است که وزیر جدید راه و شهرسازی برای ساخت مسکن با برنامه آمده باشند؛ هرچند ایشان روز گذشته در مجلس به موارد مالی برای ساخت ۴ میلیون مسکن اشاره کردند اما ما پیش از این سخنان پیشنهاد خود را برای حل این موضوع اعلام کرده بودیم تا از سرمایه بخش خصوصی برای این پروژه استفاده کنند. او می‌افزاید: نباید دولت از منابع مالی خود برای ساخت و ساز این حجم از مسکن استفاده کند.

دولت نمی‌تواند بخش عمده بودجه  خود را صرف ساخت مسکن کند
رهبر تصریح کرد: هرچند تامین منابع مالی از سوی صندوق ملی مسکن برای اجرای زیرساخت‌های این پروژه کاربرد دارد اما ما بارها اعلام کردیم که به صورت مشارکتی این پروژه را می‌توان پیش برد.
او در پاسخ به این پرسش که چرا پیشنهاد شما پذیرفته نشد، گفت: متاسفانه گویا گوش شنوایی وجود ندارد و در صورتی که وزیر جدید بپذیرد می‌توانند از سرمایه بخش خصوصی برای این پروژه استفاده کنند ما در ایران هم دارای توان فنی مهندسی بالایی هستیم و هم سرمایه داریم و نباید برای اینگونه پروژه‌ها متکی به بودجه‌های دولت بود زیرا با وجود کسری‌های بودجه‌ای که دولت دارد اصلا قادر نیست تا بخش عمده بودجه خود را در حوزه ساخت مسکن مصرف کند.
رییس انجمن انبوه‌سازان تهران با بیان اینکه ساخت مسکن نیاز ضروری مردم است تصریح کرد: البته تنها موردی که نیاز است تا دولت تامین کند موضوع زمین و تسهیلگری در قوانین است هرچند بخش خصوصی این آمادگی را هم دارد تا با طراحی شهرک‌های اقماری از زمین‌های ارزان قیمت برای ساخت واحدهای مسکونی استفاده کند اما ابتدا باید شرایط فراهم باشد.

تعدادی از انبوه‌سازان مهاجرت کردند
رییس انجمن انبوه‌سازان تهران خاطرنشان کرد: پس از مصوبه قانونی برای ساخت مسکن نهادها و ارگان‌های دولتی باید زمین‌های خود را برای ساخت مسکن ملی به وزارت راه و شهرسازی می‌دادند اما به نظر می‌رسد تاکنون ۱۰ درصد از این زمین‌ها هم تخصیص پیدا نکرده و این قضیه نیازمند مدیریت قوی است و باید از توانمندی بخش خصوصی هم برای ساخت‌وسازها استفاده شود. رهبر در پاسخ به این پرسش که چرا انبوه‌سازان برای ساخت وساز به کشورهای منطقه می‌روند، گفت: سرمایه‌گذاران در بخش مسکن هیچ‌وقت بیکار نمی‌ماند و همیشه راهی برای ادامه فعالیت‌های خود پیدا می‌کنند و تعدادی از همکاران ما امروز برای ساخت‌وساز به ترکیه و کشورهای دیگر رفته‌اند اما در صورتی که شرایط اقتصادی در کشور بهبود یابد این افراد هم که رفته‌اند بازخواهند گشت.