عوامل چندگانه سقوط قیمت دلار از نگاه پژویان/سیاست جدید بانک مرکزی برکاهش نرخ دلار تاثیر گذاشت/الان بازار قیمت را تعیین می کند

آرمان شرق– جوادمرشدی: این روز ها دلار پس از ماه ها سیر صعودی، روند نزولی چشمگیری در پیش گرفته و قیمت ها در ۳ روز گذشته با شیب هر روز تندتر در حال ریزش است،.ظاهرا دیدار های دو یا چند جانبه در نیویورک کار خود را کرد و بالاخره اروپایی ها توانستند در زمین ترامپ علیه سیاست های خصمانه او در مورد ایران تصمیم بگیرند.آن هم تصمیمی برای دور زدن تحریم ها،خصوصا از نوع نفتی.بانک های مرکزی چند کشور اروپایی قول همکاری دادند.از سوی دیگر بانک مرکزی ایران نیز از سیاستی جدید و عرضه دلار در ۱۱ بانک پرده برداشت،اعلام نظری که به نحوی از نگرانی ها کاست و تا حدودی این اطمینان را داد که هنوز دلار داریم.در حال حاضر در عرصه دلار دو تفکر حکم فرماست یکی تک نرخی و دیگری سپردن قیمت به بازار ،امری که عده ای به لحاظ دست های پشت پرده دراین مقطع آن را به صلاح نمی دانند.آرمان شرق در گفت و گویی با دکتر جمشید پژویان اقتصاددان به اینکه کدام روش می تواند اجرایی تر باشد پرداخت که در پی می آید.

دو سه روز ی است که قیمت دلار روند کاهشی پیدا کرده،به نظر شما این کاهش قیمت بر گرفته از چیست،بیانیه اروپایی ها و یا اعمال سیاست جدید بانک مرکزی؟

همین که بانک مرکزی اعلام کرده که ۱۱ بانک دولتی را تایید می کند و آنها دلار را خواهند فروخت و مقدار بیشتری دلار را وارد بازار می کند از طریق همین بانک ها،می تواند کاملا یک عامل موثری باشد.اگر چه فعلا کاهش نرخ دلار زیاد نیست ولی همین کاهش یا حتی توقف افزایش بیشتر متاثر از این است که سیاست بانک مرکزی دارد یک نوع اعتمادی را ایجاد می کند که ذخایر دلاری به اندازه کافی وجود دارد.از یک طرف دیگر به هر حال این خبر که اروپا و ایران دارند راهی را پیدا می کنند و وزیر امور خارجه هم این موضوع را اعلام کردند و بناست ایران و اروپا به نوعی تحریم های ترامپ را در جهتی که ایران بتواند نفت خود را بفروشد و در آمد آن را وارد ایران کند، دور بزنند که البته این هم یک مقدار از آن شدت به صفر رساندن صادرات نفت و اینکه نمیگذارند فرضا یک دلار وارد ایران شود، می کاهد و این مطلب را هم می توان به عنوان یک عامل حساب کرد.حالا اگر این کار اجرایی بشود، یعنی ما شاهد فروش نفت ایران بیشتر از زمان حاضر باشیم،از آنجا که با وجود اینکه تاریخ تحریم ها هنوز نرسیده ولی اثرات خود را گذاشته و بسیاری از کشور ها واردات نفت خود را از ایران متوقف کرده اند،حالا اگر کشور های دیگری بخواهند بیایند در ایران جایگزین شوند یا به صورتی اروپا کمک کند تا ما بتوانیم نفت مان را بیشتر بفروشیم و پول آن را وارد کنیم، اینها از جمله عواملی هستند که می توانند کاهش قیمت دلار را البته تا حدودی ادامه دهند.

آقای همتی از جلسه سران قوا اختیار تام گرفت تا سیاست های جدید ارزی را اعمال کند،به نظر شما این حرکت و این سیاست ها تا چه حد می تواند موثر باشد؟

اینکه یک نوع سیاست هایی را اعمال می کنیم و غیره برای مردم تکراری است،ولی همین که بانک مرکزی اعلام کرده که به ۱۱ بانک دولتی ارز می دهد و اینها ارز را به متقاضیان عرضه می کنند، این یک اقدام سیاست اجرایی است و موثر خواهد بود.وگرنه اینکه بانک مرکزی اجازه بگیرد و یک مشت سیاست هایی که مردم نمی دانند این سیاست ها چیست را در جهت اینکه بخواهد بازار را کنترل کند  در برابر آن سیاستی که مردم در عمل ببینند ، دارد اجرا می کند؛ آنقدر مهم نیست و به چشم نمی آید.

در بحث قیمت ارز دو تفکر داریم یکی  نرخ را به معادلات بازار بسپاریم و دیگر اینکه سیاست های کنترلی اعمال شود، در وضعیت کنونی کدام روش درست و اجرایی تر است؟

یک مسئله مهم است، قاعدتا باید سیاست بانک مرکزی این باشد که آن بخشی از ارزی که نیاز ضروری است برای واردات بعضی کالاها مثل دارو، گندم و یا بعضی از واردات خود دولت  را  نگه می دارد و قطعا نگه خواهد داشت و شاید هم یک مقدار بیش از آن ذخیره کند و مازاد آن را به اضافه دلار هایی که ممکن است از صادرات غیر نفتی به دست بیاورد؛ به صورتی کنترل و وارد بازار کند.این در واقع همین بازار است که قیمت را الان تعیین می کند،یعنی برخورد عرضه و تقاضا در بازار است، ولی بر اساس اینکه عرضه کننده یک نفر است و آن بانک مرکزی است ولی متقاضی کیست بخش عمده مردم با بعضی وارد کنندگان خصوصی هستند.