چگونه سودای ریاست‌جمهوری به دبیری مناطق آزاد تبدیل شد؟

نام سعید محمد برای سال‌ها  با عنوان نظامی گره خورده بود. در واقع بسیاری از مردم او را که کمتر با لباس نظامی در مجامع عمومی دیده می‌شد، برای سال‌های متمادی باحضورش در سمت‌های مشاور فرمانده‌ کل سپاه پاسداران و فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا می‌شناختند. البته در این میان برخی هم نام او را با گروه ایرانیان اطلس(وابسته به بنیاد عمران و تعاون سپاه) به واسطه مدیرعاملی این گروه به یاد می‌آوردند. اما روزهای نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ و اظهارنظرهایش با رنگ‌وبوی انتخاباتی برای مردم حاوی این پیام بود که این نظامی ۵۳ساله این‌بار سودای نشستن برکرسی ریاست‌جمهوری را دارد. در این میان کناره‌گیری‌اش از فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا یا آن‌طور که برخی از آن به عنوان برکنار کردنش از این سمت یاد می‌کنند، نشان داد که قصد او برای رسیدن به پاستور جدی است.

با این حال مجموعه‌ای از رویدادهای سیاسی منجر به رد صلاحیتش در انتخابات ریاست‌جمهوری شد. اما پیش از آنکه او پا به عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری بگذارد در مجموعه سپاه نیز ظاهرا با مشکلاتی روبه‌رو شده بود. مشکلاتی که برخی از آن همچون سردار جوانی، معاون سیاسی نماینده ولی فقیه در سپاه تحت عنوان تخلف یاد کرده بودند. هرچند این خبر فروردین ماه سال گذشته از سوی سردار جوانی تکذیب شد و او در توضیحی اعلام کرد که منظورم از تخلف سردار سعید محمد صرفا رفتارهای سیاسی و انتخاباتی مغایر با مقررات سپاه بوده است. با تمام اینها سعید محمد در ۲۱اردیبهشت سال گذشته به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری در انتخابات ثبت‌نام کرد، اما در لیست رد صلاحیت‌شدگان شورای نگهبان قرار گرفت.

او پس از رد صلاحیتش با تاکید بر اینکه نظر شورای نگهبان برای همه ما فصل‌الخطاب و لازم‌الاجراست از آمادگی تقدیم برنامه‌هایش به نامزدهای جبهه انقلاب خبر داد. او البته تلویحا از شورای نگهبان به دلیل عدم ارائه دلایل ردصلاحیتش گلایه کرد. با این حال در آن برهه بسیاری بر این نظر بودند که او در کابینه دولت سیزدهم حضور خواهد داشت. نظریه‌ای که البته درست نبود، اما منجر به صدور حکمی برای او به عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی شد. به این ترتیب هر چند او در کابینه کرسی کسب نکرد، اما راهی یکی از نهادهای مهم کشور شد. پستی که عمرچندانی برای او نداشت و روز گذشته پس از بارها تکذیب برکناری‌اش از این سمت در نهایت این برکناری به حقیقت پیوست.

اختلافات محمد با دولت چه بود؟

خبر برکناری سعید محمد از مسوولیت دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی درحالی روز گذشته اعلام شد که پیش از این نیز در تابستان سال جاری خبرهایی مبنی بر برکناری‌اش از این سمت منتشر شده بود. همان زمان برخی در کنار عدم ‌ثبات مدیریتی در مناطق آزاد به عنوان یکی از دلایل انتشار خبر برکناری سعید محمد، از وجود اختلاف سلیقه بین او و اعضای دولت خبر داده بودند.

براساس گزارش‌ها، محمد در بدو ورود به سازمان مناطق آزاد اقدام به صدور بخشنامه‌ای کرده بود که برمبنای آن کلیه انتصابات در کل سازمان، کلیه سفرها و ماموریت‌ها‌ی مدیران زیرمجموعه‌اش باید به تایید دبیرخانه می‌رسید. اما خبرها از مخالفت گسترده با این بخشنامه حکایت می‌کرد تا آنجا که درپی این انتقادات شکایتی به دیوان عدالت اداری رفت و در نهایت بخشنامه مربوطه باطل شد. اما ماجرای مخالفت با حضور سعید محمد در مناطق آزاد به اینجا ختم نشد. در این بین می‌توان به اختلافات سعید محمد با دوتن از اعضای کابینه ازجمله وزرای صمت و اقتصاد یاد کرد که به باور بسیاری منجر به برکناری‌اش از مناطق آزاد شد. البته اختلافاتش با محمد‌باقر قالیباف را هم باید به مجموعه این مسائل اضافه کرد. براساس گزارش‌ها، قالیباف، برسر آنچه افشاگری‌های محمد در مورد هلدینگ یاس توصیف می‌کنند و حتی منجر به بازداشت دوتن از نزدیکانش و محاکمه آنها شد از مدت‌ها پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری با وی اختلاف داشته است.

از همین‌رو برخی از صاحب‌نظران موج تبلیغاتی که محمد حین انتخابات با آن روبه‌رو و حتی منجر به رد صلاحیتش شد را به حامیان قالیباف و حلقه یاس منتسب می‌کنند. به گفته این منابع همین موضوع حتی مانع حضور محمد به عنوان یکی از وزرای دولت سیزدهم شد. درهمان زمان محمد مهاجری در توییتی اعلام کرده بود که با فشار قالیباف نام محمد از لیست وزرای پیشنهادی خط خورده است. حتی برخی اعلام کرده بودند که رئیسی تحت فشار زیادی قرار گرفته تا به هیچ عنوان از سعید محمد در کابینه استفاده نکند. پس از تشکیل کابینه نیز ظاهرا این اختلافات لاینحل باقی ماند تا سرانجام روز گذشته مهر پایان بر همکاری سعید محمد با دولت زد.