روزنامه آرمان امروز نوشت: عرضه سهام برخی از شرکتهای استارت آپی و دانش بنیان در بورس به خاطر شیوه عرضه آنها با ابهاماتی همراه است که مانع از آن شده تا این مجموعه ها تاکنون در تالار بورس عرضه شوند.این سرنوشت اما تنها مختص به شرکت های دانش بنیان یا استارت آپی نیست بلکه هنوز بسیاری از ابر شرکت های دولتی نیز با چالش هایی در این زمینه روبرو هستند. شرکت هایی که از مهمترین آنها می توان به ایران خودرو وسایپا اشاره کرد.
در سهام این دو غول استارت آپی حمل و نقل به دلیل انچه اختلاف نظر در زمینه نداشتن دارایی مشخص از سوی این دو شرکت مطرح می شود و به گفته منتقدان اساسا نرخ گذاری این شرکت ها بر اساس برند صورت می گیرد که احتمالا می تواند در صورت ورشکستگی این شرکت ها سرمایه خریداران سهام آنها را به مخاطره بی اندازد البته چالش عرضه سهام برای دو خودروساز بزرگ کشور نیز وجود دارد و در حالیکه مدت ها از الزام واگذاری سهام دولت در این شرکت ها مطرح است اما به دلیل شهباتی که در خصوص نحوه قیمت گذاری و همچنین مقاومت هایی که از سوی برخی مسئولان وزارت صمت وجو دارد و احتمالا منافع برخی از سهامداران خاص را به مخاطره می اندازد همچنان بلاتکلیف باقی مانده  است.

اسنپ و تپسی و سهام داران خاص
دو غول استارت آپی خمل و نقل کشور یعنی اسنپ و تپسی از جمله شرکتهایی هستند که با وجود آنکه مدتهاست اخباری در مورد عرضه سهام آنها در بورس منتشر شده ، همچنان نتوانسته اند بورسی شوند. گفته می شود که دلیل اصلی این تاخیر آن است که این شرکت ها دارایی های مشخصی ندارند تا براساس آن قیمت گذاری و بعد در بورس عرضه شوند.
با این حال حسین سعیدی، کارشناس بورس در این زمینه می گوید: مشکل عدم عرضه این شرکت ها در بورس، دارایی های آنها نیست. یعنی در هیچ کجای قوانین بورس نیامده که برای پذیرش شرکت ها باید دارایی های آنها از یک حد مشخصی بیشتر باشد. بلکه آنچه برای بورس مهم است تداوم سودآوری و دورنمای وضعیت کاری شرکت و البته صورت های مالی و حقوقی آنهاست.
وی اضافه می کند: اگر هم صحبت از دارایی های یک شرکت می شود می خواهند ببنند فعالیت این مجموعه ها چقدر تداوم سودآوری دارد؟
سعیدی تصریح می کند: اما شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپی اصولا یک مشکل اصلی برای ورود به بورس دارند. اینکه درمورد نحوه ارزش گذاری دارایی های آنها ، اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. چرا که این مجموعه ها دارایی چندانی ندارند و دارایی هایشان بیشتر معنوی است. برای همین در مورد اینکه دارایی های آنها چگونه باید ارزش گذاری شود، اختلاف نظرهایی بین مسئولان و کارشناسان وجود دارد.
با این حال وی نیز معتقد است که بخشی از تاخیر در ورود این شرکت ها به بورس به خاطر مقاومت برخی از سهامداران عمده آن است که از این واهمه دارند که نکند با ورود این مجموعه ها به بورس منافع آنها به خطر بیافتاد.

مقاومت های پشت پرده
البته در موضوع واگذاری سهام شرکت های دولتی به ویژه ایران خودرو و سایپا نیز اما و اگرهای زیادی همراه است به گونه ایکه  ماه هاست که قرار است سهام ایران خودرو و سایپا نیز در بورس عرضه شوند. با این حال این عرضه نیز تاکنون اتفاق نیافتاده است. موضوعی که براساس اخبار منتشر شده در چند ماهه اخیر و به گفته مسئولان، دلیل آن ، تاخیر در قیمت گذاری دارایی های این دو ابر شرکت صنتعی کشور بوده است. گرچه برخی از کارشناسان و مدیران نیز مدعی اند که مدتهاست ان نرخ گذاری صورت گرفته است ولی با این حال هنوز خبری از عرضه سهام انها در بورس نیست!
حدود  یک ماه قبل «اسماعیل غلامی» معاون اسبق سازمان خصوصی‌سازی  به آخرین وضعیت واگذاری سهام ایران خودرو و سایپا اشاره کرده  و گفته بود: بررسی‌ها برای واگذاری ایران خودرو و سایپا انجام و گزارش قیمت گذاری سهام توسط مرکز امور کارشناسان قوه قضاییه آماده شده است.
وی با تاکید بر اینکه ارزش گذاری آن به مرحله پایانی رسیده است، اظهار داشت: این گزارش ها توسط مرکز امور کارشناسان قوه قضاییه و از طریق ارزیابی سهام ایران خودرو و سایپا تهیه و آماده تحویل به ایران خودور و سایپا است، باقی تصمیم‌گیری‌ها توسط آنها انجام خواهد شد.
وی در ادامه در مورد آخرین وضعیت سایپا و ایران خودرو توضیح داد: در مورد این واگذاری سوء‌تفاهم‌هایی صورت گرفته است. باید توجه کرد که سهام مستقیم دولت در سایپا ۱۷ درصد و در ایران خودرو پنج درصد است و در مورد واگذاری این سهام وزارت اقتصاد تصمیم می‌گیرد.
اما برخلاف نظر وی به نظر می رسد باز هم عرضه سهام این دو شرکت بامشکلاتی روبروست جرا که هنوز هیچ اقدامی در این زمینه آغاز نشده است. در همین خصوص چند روز قبل حسین قربانزاده ، رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی در آخرین اظهار نظر رسمی در این خصوص با بیان این‌که بزرگترین مانع در واگذاری سهام دولت در سایپا و ایران خودرو وثیقه بودن این سهام است، اظهار کرد: برای آزادسازی این وثیقه بارها نامه زده شده است.
وی ادامه داد: از طرف دیگر از آنجایی که این دو سهام ارزنده هستند برای شیوه واگذاری آن یک کارگروه مشترک بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت اقتصاد تشکیل شده و شش جلسه هم برگزار شده است؛ نتیجه این جلسات به یک سند مشترک ختم شد که حدود ۲۰ درصد آن افتراقی و ۸۰ درصد آن مشترک است.
قربانزاده ادامه داد: هر دو وزارتخانه در این موضوع اشتراک نظر دارند که باید قیمت‌گذاری خودرو تا پایان سال به حداقل برسد. پیش‌نیازهای واگذاری هم مطرح و بر این موضوع تاکید شد که هیچ اصلاح ساختاری نباید مسیر واگذاری را مختل کند. یک قفل در سایپا وجود دارد و معتقد هستیم ابتدا باید یک شرکت زیرمجموعه سایپا واگذار شود تا این قفل باز شود.
در این رابطه حسین سعیدی کارشناس بازار سرمایهمعتقد است که مشکل عرضه سهام ایران خودرو و سایپا در بورس، قیمت گذاری آن نیست.
وی در این زمینه می گوید: اینکه گفته می شود هنوز قیمت این دو شرکت مشخص نشده است اصلا درست نیست. چرا که اولا قیمت این دو شرکت همیشه روی تابلوی تالار بورس مشخص است ، ثانیا منظور ، قیمت گذاری سهام دولت است نه قیمت کل این کارخانه ها. چون قرار است سهام دولت در این شرکت ها واگذار شود.
این کارشناس بورس در ادامه می گوید: به نظر می رسد مشکل اصلی در این مورد قیمت گذاری این دو مجموعه نباشد بلکه مقاومت های مدیران دولتی و برخی وزارتخانه ها برای ممانعت از واگذاری سهام دولت باشد.
وی تاکید می کند: اصولا هر وقت صحبت از واگذاری عرضه سهام شرکت های تحت نظر دولت می شود تعدادی از مدیران ارشد دولتی در برابر آن مقاومت می کنند گرچه در این مورد چون عرضه شرکت های ایران خودرو و سایپا جزء سیاست های کلان دولت است، این مدیران نیز دیر یا زود باید این مساله را بپذیرند و به واگذاری تن دهند. هر چند ممکن است منافع آنها نیز به خطر افتاد.